میزان برداشت گشنیز در هکتار + راهکارهای افزایش

میزان برداشت گشنیز در هکتار و راهکارهای افزایش

گشنیز، این سبزی پرطرفدار و معطر، نه‌تنها به‌عنوان یک چاشنی خوش‌طعم در آشپزی کاربرد دارد، بلکه به دلیل خواص دارویی فراوان، از دیرباز در طب سنتی نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته است. از برگ و تخم گشنیز در تهیه‌ی انواع غذاها، سالادها، دمنوش‌ها و داروهای گیاهی استفاده می‌شود. با توجه به افزایش تقاضا برای این محصول، کشاورزان زیادی به دنبال افزایش میزان برداشت گشنیز در هکتار هستند. این مقاله با هدف بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد گشنیز و ارائه راهکارهای عملی برای افزایش بهره‌وری تولید، تنظیم شده است. بذر گشنیز در شرایط آبیاری مناسب، حدود ۷ تا ۹ کینتال (معادل ۱۷۲۹ تا ۲۲۲۳ کیلوگرم) در هکتار محصول می‌دهد.

عوامل موثر بر میزان برداشت گشنیز در هکتار

عملکرد گشنیز، مانند هر محصول دیگری، تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که شناخت و مدیریت صحیح آن‌ها می‌تواند به افزایش میزان برداشت گشنیز در هکتار کمک شایانی کند. این عوامل را می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم کرد:

1. نوع رقم گشنیز

ارقام مختلف گشنیز، پتانسیل عملکرد متفاوتی دارند. برخی از ارقام، مانند گشنیز گجرات-۲، توانایی تولید تا ۱۵۰۰ کیلوگرم بذر در هکتار را دارند، در حالی که برخی دیگر، مانند CO1، عملکردی حدود ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار دارند. انتخاب رقم مناسب با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه و هدف تولید (برگ یا بذر) اهمیت زیادی دارد. در اینجا به برخی از ارقام گشنیز و میزان برداشت آنها در هکتار اشاره می‌کنیم:

• CO1: ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار
• CO2: ۶۰۰ تا ۷۰۰ کیلوگرم در هکتار
• CO3: ۶۴۰ کیلوگرم در هکتار
• گشنیز گجرات-۱: ۱۱۰۰ کیلوگرم در هکتار
• گشنیز گجرات-۲: ۱۵۰۰ کیلوگرم در هکتار
• راجندرا سواتی: ۱۲۰۰ تا ۱۴۰۰ کیلوگرم در هکتار
• Rcr-41: ۱۲۰۰ کیلوگرم در هکتار
• سواتی: ۸۸۵ کیلوگرم در هکتار
• سادانا: ۱۰۰۰ کیلوگرم در هکتار

2. شرایط آب و هوایی

گشنیز گیاهی است که به آب و هوای خنک نیاز دارد. دمای مطلوب برای رشد این گیاه، بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد است. در مناطق گرم و خشک، عملکرد گشنیز به دلیل افزایش تبخیر و تعرق کاهش می‌یابد. کشت گشنیز در فصل پاییز، برای برداشت در بهار سال بعد، می‌تواند عملکرد خوبی از برگ‌های تازه و خشک ارائه دهد (ASH Society for Horticultural Science).

3. کیفیت خاک و تغذیه

خاک مناسب برای کشت گشنیز باید حاصلخیز، دارای زهکشی خوب و با بافت متوسط باشد. کمبود عناصر غذایی ضروری، مانند ازت، فسفر و پتاسیم، می‌تواند منجر به کاهش عملکرد گشنیز شود. استفاده از کودهای آلی، مانند کمپوست و ورمی کمپوست، می‌تواند به بهبود کیفیت خاک و تأمین مواد غذایی مورد نیاز گیاه کمک کند (Lal G et al., 2021).

4. روش‌های آبیاری

آبیاری منظم و کافی، نقش مهمی در افزایش میزان برداشت گشنیز در هکتار دارد. آبیاری قطره‌ای، به دلیل کاهش هدررفت آب و توزیع یکنواخت رطوبت در خاک، یکی از بهترین روش‌های آبیاری برای گشنیز است. استفاده از نوار تیپ در آبیاری قطره‌ای گشنیز، به دلیل هزینه کمتر و نصب آسان‌تر، در بین کشاورزان رایج است. برای انتخاب نوار تیپ مناسب، می‌توانید از راهنمایی‌های موجود در مقاله انتخاب نوار تیپ کشاورزی در سایت ما بهره ببرید.

5. مدیریت آفات و بیماری‌ها

آفات و بیماری‌ها می‌توانند به طور جدی به گیاهان گشنیز آسیب برسانند و باعث کاهش عملکرد شوند. کنترل به موقع و مؤثر آفات و بیماری‌ها، با استفاده از روش‌های مناسب و کم‌خطر، برای حفظ سلامت گیاهان و افزایش عملکرد ضروری است.

6. زمان برداشت

زمان برداشت گشنیز، بسته به هدف تولید (برگ یا بذر)، متفاوت است. برای برداشت برگ، باید زمانی اقدام کرد که برگ‌ها به اندازه کافی رشد کرده باشند، اما هنوز سبز و تازه باشند. برای برداشت بذر، باید صبر کرد تا بذرها کاملاً رسیده و به رنگ قهوه‌ای درآیند.

راهکارهای افزایش میزان برداشت گشنیز در هکتار

با توجه به عوامل مؤثر بر عملکرد گشنیز، می‌توان با اتخاذ راهکارهای زیر، میزان برداشت گشنیز در هکتار را افزایش داد:

1. انتخاب رقم مناسب: رقمی را انتخاب کنید که با شرایط آب و هوایی منطقه شما سازگار باشد و پتانسیل عملکرد بالایی داشته باشد.
2. آماده‌سازی مناسب خاک: خاک را به خوبی شخم بزنید و با استفاده از کودهای آلی، آن را غنی کنید. همچنین، زهکشی خاک را بهبود دهید تا از تجمع آب در اطراف ریشه گیاهان جلوگیری شود. در این راستا می توانید از لوله نخدار 63 میلیمتر برای آبرسانی مناسب بهره مند شوید.
3. آبیاری منظم: گیاهان را به طور منظم آبیاری کنید، به خصوص در فصل‌های گرم و خشک. در صورت امکان، از روش آبیاری قطره‌ای با نوار تیپ استفاده کنید.
4. تغذیه مناسب: گیاهان را با کودهای آلی و شیمیایی مناسب تغذیه کنید. قبل از کوددهی، آزمایش خاک انجام دهید تا نیازهای غذایی گیاهان را به طور دقیق تعیین کنید.
5. کنترل آفات و بیماری‌ها: به طور مرتب گیاهان را بررسی کنید و در صورت مشاهده هرگونه آفت یا بیماری، به سرعت اقدام به کنترل آن کنید. ترجیحاً از روش‌های کنترل بیولوژیک و کم‌خطر استفاده کنید.
6. مدیریت علف‌های هرز: علف‌های هرز را به طور مرتب از بین ببرید، زیرا آن‌ها با گیاهان اصلی برای آب، غذا و نور رقابت می‌کنند.
7. برداشت به موقع: محصول را در زمان مناسب برداشت کنید تا از کاهش عملکرد و کیفیت آن جلوگیری شود.

نوار تیپ: راهکاری موثر برای افزایش عملکرد گشنیز

استفاده از نوار تیپ در سیستم آبیاری قطره‌ای، به عنوان یک راهکار مؤثر در افزایش میزان برداشت گشنیز در هکتار شناخته می‌شود. این روش، با مزایای فراوانی که دارد، به کشاورزان کمک می‌کند تا بهره‌وری تولید را به طور چشمگیری افزایش دهند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این محصول می توانید به صفحه نوار تیپ مراجعه کنید. در ادامه به برخی از این مزایا اشاره می‌کنیم:

• صرفه‌جویی در مصرف آب: نوار تیپ، آب را به طور مستقیم به ریشه گیاهان می‌رساند و از هدررفت آب ناشی از تبخیر و رواناب جلوگیری می‌کند.
• توزیع یکنواخت آب: نوار تیپ، آب را به طور یکنواخت در طول ردیف‌های کاشت توزیع می‌کند و از ایجاد تنش آبی در گیاهان جلوگیری می‌کند.
• کاهش علف‌های هرز: آبیاری قطره‌ای با نوار تیپ، سطح خاک را خشک نگه می‌دارد و از رشد علف‌های هرز جلوگیری می‌کند.
• کاهش بیماری‌ها: نوار تیپ، با جلوگیری از خیس شدن برگ‌ها، از شیوع بیماری‌های قارچی و باکتریایی جلوگیری می‌کند.
• افزایش عملکرد: با تأمین آب و مواد غذایی کافی برای گیاهان، نوار تیپ به افزایش عملکرد و کیفیت محصول کمک می‌کند.

جدول مقایسه عملکرد گشنیز در شرایط مختلف آبیاری

روش آبیاری	میانگین عملکرد بذر (کیلوگرم در هکتار)	میانگین عملکرد برگ (کیلوگرم در هکتار)	مزایا	معایب
آبیاری سنتی (غرقابی)	600-800	–	هزینه اولیه کم	هدررفت آب زیاد، توزیع غیریکنواخت آب، افزایش علف‌های هرز
آبیاری بارانی	800-1000	–	توزیع نسبتاً یکنواخت آب	هزینه اولیه بالا، افزایش بیماری‌ها، تبخیر آب
آبیاری قطره‌ای (نوار تیپ)	1000-1200	–	صرفه‌جویی در مصرف آب، توزیع یکنواخت آب، کاهش علف‌های هرز و بیماری‌ها، افزایش عملکرد	هزینه اولیه نسبتاً بالا، نیاز به نگهداری منظم

مقایسه عملکرد گشنیز در هکتار با روش‌های مختلف آبیاری

نمودار زیر میانگین عملکرد بذر گشنیز را در روش‌های مختلف آبیاری نشان می‌دهد. آبیاری قطره‌ای با نوار تیپ بیشترین عملکرد را دارد.

خرید محصولات مرتبط

برای دستیابی به حداکثر عملکرد در کشت گشنیز، استفاده از سیستم آبیاری قطره‌ای با نوار تیپ توصیه می‌شود. این سیستم، با تأمین دقیق نیاز آبی گیاهان، به افزایش کیفیت و کمیت محصول کمک می‌کند. در این راستا، فروشگاه AFP آبگستر فراپارسیان، مجموعه‌ای از بهترین نوار تیپ‌ها و لوله‌های آبرسانی را برای شما کشاورزان عزیز فراهم کرده است. برای مثال، نوار تیپ 20 سانتی رول 1000 متری، با فواصل مناسب روزنه‌ها، انتخابی ایده‌آل برای کشت ردیفی گشنیز است. همچنین، برای انتقال آب به مزارع خود می‌توانید از لوله نخ دار 75 میلیمتر و سایر لوله‌های نخ‌دار موجود در فروشگاه ما استفاده کنید.

معرفی برند و شرکت

AFP آبگستر فراپارسیان، به عنوان تأمین‌کننده لوله‌های آبرسانی پلی‌اتیلن و تولیدکننده تجهیزات آبیاری قطره‌ای، همواره در تلاش است تا با ارائه محصولات باکیفیت و خدمات مشاوره‌ای تخصصی، به افزایش بهره‌وری کشاورزان عزیز کمک کند. محصولات ما شامل نوار تیپ بغل‌دوخت، نوار تیپ پلاکدار و لوله‌های تاشو نخ‌دار و بدون نخ (لیفلت) می‌باشند.

نتیجه‌گیری

افزایش میزان برداشت گشنیز در هکتار، با مدیریت صحیح عوامل مؤثر بر عملکرد و اتخاذ راهکارهای مناسب، امکان‌پذیر است. استفاده از ارقام پرمحصول، تأمین شرایط آب و هوایی مطلوب، بهبود کیفیت خاک، آبیاری منظم با نوار تیپ و کنترل آفات و بیماری‌ها، از جمله مهم‌ترین راهکارهای افزایش بهره‌وری تولید گشنیز هستند. برای دریافت مشاوره رایگان و کسب اطلاعات بیشتر در مورد محصولات ما، با کارشناسان AFP آبگستر فراپارسیان تماس بگیرید.

منابع

• FarmRise Team, ۷ آوریل ۲۰۲۱، “کشت گشنیز – گزینه‌ای سودآور برای کشاورزان” https://farmrise.bayer.com/en/expert-article/coriander-cultivation–profitable-option-for-farmers.html
• SPICES & CONDIMENTS: Coriander Cultivation Introduction. https://indiaagronet.com/indiaagronet/horticulture/CONTENTS/Coriander.htm
• Lal G, Shiv Lal, Choudhary MK و Chaudhary N. “تولید ارگانیک گشنیز: یک بررسی”. Current Investigations in Agriculture and Current Research Review Article, جلد ۸ – شماره ۱. https://lupinepublishers.com/agriculture-journal/fulltext/organic-coriander-production-A-review.ID.000279.php
• ASH Society for Horticultural Science https://journals.ashs.org/view/journals/hortsci/57/9/article-p1156.xml

سوالات متداول (FAQ)

بهترین زمان برای کاشت گشنیز چه زمانی است؟

بهترین زمان برای کاشت گشنیز، بسته به شرایط آب و هوایی منطقه شما، متفاوت است. در مناطق معتدل، می‌توان گشنیز را در فصل بهار یا پاییز کشت کرد. در مناطق گرمسیری، بهتر است گشنیز را در فصل زمستان کشت کنید.

فاصله بین ردیف‌های کاشت گشنیز چقدر باید باشد؟

فاصله بین ردیف‌های کاشت گشنیز، بسته به رقم و روش کاشت، متفاوت است. به طور کلی، فاصله بین ردیف‌ها را بین ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر در نظر می‌گیرند.

چه نوع کودی برای گشنیز مناسب است؟

گشنیز به کودهای حاوی ازت، فسفر و پتاسیم نیاز دارد. استفاده از کودهای آلی، مانند کمپوست و ورمی کمپوست، نیز برای بهبود کیفیت خاک و تغذیه گیاه مفید است.

چگونه می‌توان از آفات و بیماری‌های گشنیز جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از آفات و بیماری‌های گشنیز، باید از بذور سالم و ضدعفونی‌شده استفاده کنید. همچنین، به طور منظم گیاهان را بررسی کنید و در صورت مشاهده هرگونه آفت یا بیماری، به سرعت اقدام به کنترل آن کنید.

نحوه آبیاری گشنیز چگونه است؟

گشنیز به آبیاری منظم و کافی نیاز دارد. آبیاری باید به گونه‌ای باشد که خاک همیشه مرطوب باشد، اما غرقابی نشود. بهترین روش آبیاری برای گشنیز، آبیاری قطره‌ای است.